همانطور که همیشه یادآوری شده است دفتر زندگی یک انسان شیعه چهارده فصل دارد و سررسید ما چهارده فصلی است. گاهی زندگی ما روح نبوی دارد، گاهی علوی، گاهی فاطمی و گاهی حسنی و… تا لایه مهدوی، حیات ما حکایت از این میکند که فصلهای مختلف زندگیمان را باید بشناسیم.
یک نفر عاشورای زندگیاش امروز است، همزمان دوست نزدیکش شاید در عرصهی جعفری باشد. مهم این است که بدانیم ائمه(ع) الگو، رویه و سیرهای برای همه مقاطع حیات تاریخی ما برای ما به ودیعه گذاشتهاند. البته وجه عاشورایی زندگی شیعه پررنگ است. یعنی میدانیم که اگر به مرحلهی تقابل عزت و ذلت رسیدیم، ما حتماً در آن مرحله خاص، رویکرد عاشورایی و حسینی را انتخاب میکنیم؛ اما اینکه در سایر مقاطع زندگیمان چگونه به سیرهی معصومین(ع) عمل کنیم، اینیک پرسش است. لذا در آیندهی زندگیتان حتماً با مقاطعی روبرو خواهید شد که هیچ چارهای نیست جز اینکه به چهارده معصوم از این حیث که راه را پیدا کنید، متوسل شوید.
یکی از مقاطع اصلی زندگی ما، حیات_فاطمی ماست. مشخصاً در عنصر اصلی ولایتمداری و ولایتپذیری، تقریباً عمدهی مقاطع زندگی ما از سیره فاطمی بهره میبرد. اجمال این نکته در مقدمه این است که دوستان عزیز عنایت داشته باشند که فصلبندی زندگی را خیلی با دوازده ماه سال منطبق نکنند. تمام زندگی ما چهارده فصل اصلی دارد. اگر اینگونه دیدیم و جهانبینی ما اینگونه بود، اسوه حسنهای که ما از وجود نازنین پیامبر جلیلالقدر اسلام(ص) تا امام عصر(عج) داریم این امکان را به ما میدهد که هیچگاه در زندگی دچار استیصال نشویم. مؤمن شیعه دچار استیصال در زندگی و بنبست نمیشود. چون برای هر مقطع زندگی و حیاتش، دفتر تشیع برگی از سیره ائمه(ع) به او ارائه میکند که با آن الگو میتواند از بنبست و تنگنا خارج شود. این سیرهها، سیرههای بنبست شکن و ضد استیصال هستند.
لذا این ایام که سوگوار بانوی دوعالم هستیم و مسئله ما این است که برای مادر تشیع مویه و عزاداری کنیم، عنایت داشته باشید که چه درسهایی وجود نازنین این حضرت برای حیات انسانها در اعصار و قرون داشتهاند و آن موارد را عملی کنیم. صحیفهای که منتسب به ایشان است، زمینه مطالعاتی خوبی دارد. نکات بسیار مناسبی در آن است. مترجمین و مفسرین هم در طول این مهرومومها ترجمهها و تفسیرهای متعددی بر آن نوشتهاند. این ایام فرصت خوبی است برای مطالعهی آن مجموعه. امیدوارم که توفیق داشته باشیم در زندگی شخصی و اجتماعی خودمان فهم دقیقی از چهارده_معصوم (ع) داشته باشیم.
استاد حسن عباسی
۲۳ بهمن ۹۵ – تهران، حوزه هنری