وقتي هدف گم می‌شود! / جلسه 24 اتاق کودک کلبه ی کرامت

طرح درس

مت، با صدای زنگ ساعت از خواب بیدار می‌شود و از زیر کتاب‌ها بیرون می‌آید. کمی ورزش می‌کند. سپس در کمد آشپزخانه دنبال چیزی می‌گردد، اما در آن فقط کتاب پیدا می‌کند. درِ یخچال را باز می‌کند و در آن کتاب‌هایی قرار دارد. از پشت کتاب‌های درون یخچال، یک تخم‌مرغ بیرون می‌آورد. هنگامی که می‌خواهد آن‌را در ظرفی بشکند، صدای زنگِ درِ خانه شنیده می‌شود. آن را در ظرف می‌گذارد و به سمت در رفته و آن را باز می‌کند. کسی یک کتاب بسته‌بندی را به او تحویل می‌دهد. پس از بسته شدن درِ خانه، لرزشی به شیر آب وارد می‌شود و کتاب‌هایی که روی شیر آب قرار دارند، می‌ریزند. یکی از کتاب‌ها، روی دسته‌ی «ماهی‌تابه» که تخم‌مرغ درون آن است می‌افتد و در نتیجه تخم‌مرغ پرتاب می‌شود و به صورت مت می‌خورد.

او کتاب را باز می‌کند و صفحات آن را می‌بیند. این کتاب، یک کتاب راهنمای ساخت وسایل گوناگون است. مت، صفحه‌ی ساخت قفسه‌ی کتاب را آماده می‌کند. ظاهراً او می‌خواهد برای کتاب‌های زیاد درون خانه که در همه جا روی هم چیده شده‌اند، یک کمد کتاب بسازد. برای ساخت کمد کتاب، او از صندلی، کیف، گلدان، قابلمه، و لیوان استفاده می‌کند. یک کمد می‌سازد که بی‌قواره است. کتاب‌ها را می‌آورد و در آن می‌چیند.

پت وارد می‌شود و یک بسته‌ی کتاب می‌آورد. مت آن را می‌گیرد و باز می‌کند. چند مجلد کتاب در آن است. آن کتاب‌ها را در کمد کتاب تازه‌ساز می‌گذارد. کمد کتاب می‌لرزد و می‌ریزد. مت زیر کتاب‌ها می‌ماند. بیرون می‌آید و کتاب راهنمای ساخت کمد کتاب را دوباره نگاه می‌کند. پت پول‌ها را می‌شمرد و برای خرید وسایلی از خانه می‌رود. چند لحظه بعد، با تعدادی میخ و چکش برمی‌گردد. تخته‌ها را آماده کرده و با میخ و چکش آن‌ها را به هم متصل می‌کنند. برای بریدن تخته‌ها، به اره نیاز است. پت با پول قلک، برای خرید اره می‌رود و با یک اره‌ی کمانی برمی‌گردد. تخته را با آن می‌برند. اما کمانِ اره مانع می‌شود که تا انتهای تخته بریده شود. چاره را در این می‌بینند که یک اره‌ی دو نفره تهیه کنند. چون پول ندارند، مجبور می‌شوند کتاب‌هایی را برای فروش ببرند. پت کتاب‌هایی را می‌برد و اره‌ی دو نفره می‌خرد. وسایل نجاری بیش‌تری نیاز است. پت و مت مدام با تعدادی کتاب می‌روند و تعدادی وسیله‌ی نجاری می‌خرند و برمی‌گردند.

بالاخره کمد کتاب ساخته می‌شود، اما همه‌ی کتاب‌ها فروخته شده است تا وسایل نجاری خریده شود.

درنتیجه، همان وسایل نجاری را به جای کتاب‌ها در کمد کتاب که اکنون تبدیل به کمد ابزار فنی نجاری شده است قرار می‌دهند.

تصمیم‌گیری‌های پت و مت

1. کتاب‌ها در همه جای اتاق پهن و پخش هستند.

2. زنگ ساعت که به صدا در می‌آید، صدای زنگ از برخورد چنگالی است که به جای چکش زنگ به ساعت وصل شده است.

3. مت، هنگام اتصال چنگال به ساعت، سوسیس نوک آن را جدا نکرده است و با همان سوسیس آن را روی ساعت قرار داده است.

4. مت، زیر کتاب‌ها خوابیده است.

5. رادیو را روی کتاب‌هایی که زیر آن‌ها خوابیده، قرار داده است.

6. مت، سوسیس روی چنگال متصل به ساعت را جدا کرده و برای استفاده به آشپزخانه می‌برد.

7. در آشپزخانه، همه جا کتاب چیده شده است: کف آشپزخانه- درون کمد آشپزخانه- روی آن کمد- روی ظرف‌شویی- و درون یخچال.

8. وقتی کتاب‌های درون ظرف‌شویی را در می‌آورد تا «ماهی‌تابه» را از زیر آن‌ها بیرون بیاورد و تخم‌مرغ و سوسیس را درون آن بپزد، کتاب‌ها را روی شیر آب می‌چیند.

9. وقتی کتاب‌های روی شیر آب بر روی دسته‌ی «ماهی‌تابه» می‌ریزند و ماهی‌تابه برگشته و تخم‌مرغ درون آن پرتاب می‌شود و به صورت مت می‌خورد و می‌شکند، تمام صورت او به تخم‌مرغ شکسته آغشته می‌شود. پت تخم‌مرغ روی صورت خود را با کاغذ بسته‌بندیِ کتاب پاک می‌کند.

10. برای ساخت کمد کتاب، از روی کتاب راهنما، از وسایل نامناسب استفاده می‌کند:

1)- صندلی.

2)- میز اطو.

3)- کیف اداری.

4)- جاروی برقی.

5)- گلدان.

6)- غلتک خمیر.

7)- سبد.

8)- قابلمه.

9)- قوطی کنسرو.

10)- رادیو.

11)- آلبوم عکس.

12)- لنگه‌ی کفش.

13)- لیوان.

11. همان جا که کمد ساخته شد، کتاب‌ها را در آن چیدند. در حالی‌که باید کمد را به دیوار چسباند.

12. مت که فرصت زیادی برای مطالعه ندارد، چرا باید این مقدار کتاب جمع کند؟ با این شلوغی، پت هم که وارد می‌شود، چند کتاب برای او می‌آورد.

13. وقتی دوباره برای ساختن کمد آماده می‌شوند، ابتدا میخ و چکش می‌خرند و بلافاصله شروع می‌کنند. هیچ اندازه‌گیری انجام نمی‌دهند.

14. میخ‌هارا کج می‌کوبند.

15. وقتی با اره کمانی تخته را می‌برند، کمانِ اره به تخته گیر می‌کند و مانع ادامه‌ی بریدن تخته می‌شود. به جای این‌که ادامه‌ی بریدن تخته را از طرف مقابل محل برش انجام دهند تا کمان اره به تخته گیر نکند، تصمیم می‌گیرند اره‌ی دو نفره بخرند تا این مشکل حل شود. چند کتاب می‌فروشند و یک اره‌ی دو نفره می‌خرند که اصلاً ضروری نیست.

16. پت برای اندازه‌گیری تخته‌ها، ابتدا پنج کتاب را کنار هم چیده و سطح آن‌ها را با متر اندازه می‌گیرد. سپس تخته را بریده، آن‌گاه اندازه‌گیری می‌کند و مشخص می‌شود تخته کوتاه بریده شده است.

17. وسایل غیر ضروری نجاری می‌خرند، مانند اره‌های متعدد، رنده، دریل و مته، و … .

18. تخته‌ها را با مته سوراخ می‌کنند و آن‌ها را با سیم به هم می‌دوزند.

19. برخی تخته‌ها را با میخ، برخی را با پیچ، و برخی دیگر را با سیم‌پیچی به هم متصل می‌کنند.

درس

الف – هدف مت، ساختن یک کمد کتاب، برای دسته‌بندی و نگه‌داری کتاب‌های زیادی بود که در همه جای اتاق و آشپزخانه پراکنده بودند. اما با فروش آن‌ها برای تهیه‌ی ابزار نجاری، وقتی کمد ساخته شد، هیچ کتابی نماند که در آن کمد قرار دهند. در نتیجه، آن همه ابزاری که خریده بودند را در قفسه‌های کمد چیدند.

هدف مت، کمد کتاب‌خانه بود، اما به کمد ابزار نجاری تبدیل شد. او در مسیر رسیدن به هدف خود، منحرف شد و به مقصد دیگری غیر از هدف خود رسید. در واقع او هدف خود را گم کرد. نسبت به این انحراف از هدف هم اصلاً نگران و متأسف نشد، چون در هدف خود مصمم نبود.

اگر در هدف خود مصمم بود، نباید با پت کتاب‌ها را می‌فروختند و ابزار می‌خریدند.

ب – کار پت و مت بسیار پر هزینه بود. برای ساخت کمد کتاب هزینه‌ی زیادی پرداخت شد:

– همه‌ی پول نقد آن‌ها.

– همه‌ی پس‌انداز مت در قلک او.

– پول فروش همه‌ی کتاب‌ها.

ج – ساخت کمد برای وسایل و ابزار نجاری غیرضروری بود. در خانه، کمد کتاب‌خانه ضروری است اما کمد برای این همه ابزار نجاری ضرورتی ندارد. این همه ابزار، مناسب کارگاه نجاری است، نه مناسب خانه. پس کار پت و مت بی‌فایده بود.

د – پت و مت، بدون تصمیم‌سازی، تصمیم‌گیری کردند. از قدیم گفته‌اند: «وقتی عقل نباشد، جان در عذاب است.»